Impact is een term die tegenwoordig in elk artikel of gesprek over praktijkgericht onderzoek valt. Maar wat is het en hoe maak je het? Het zijn vragen waarmee Harry van Vliet van het lectoraat Doorwerking praktijkgericht onderzoek zich bezighoudt. De lector van de Hogeschool van Amsterdam gaf de keynote ‘De hink-stap-sprong naar impact’ tijdens het symposium over onderzoekskwaliteit van Living Ecosystem.
Harry van Vliet is een gewild spreker op symposia, congressen en bij lectoraten. Als het over praktijkgericht onderzoek en impact gaat, komen mensen al snel bij hem uit. Van Vliet studeerde Psychologie en Film- en Televisiewetenschap in Utrecht en promoveerde in 1991 aan de faculteit Letteren van de Universiteit Utrecht. Daarna werkte hij onder meer aan de Hogeschool Utrecht en het Centre Of Expertise UCreate en was lector Crossmedia aan de Hogeschool van Amsterdam.
Zijn huidige lectoraat heeft hij sinds 2021. “Ik ben betrokken geweest bij de start van het praktijkgericht onderzoek. Toen we RAAK-regelingen opstelden heb ik veel lectoren geïnterviewd. Ik vond de lector meteen een interessante positie en heb altijd een mening gehad over hoe praktijkgericht onderzoek in elkaar zit en wat de toegevoegde waarde is. Deze opdracht past daar perfect bij. Het lijkt alsof ik het cirkeltje hiermee rondmaak.”
Terug naar de basis
Van Vliet is naar eigen zeggen terug bij de basis. Hij onderzoekt wat praktijkgericht onderzoek is, hoe je het uitvoert en hoe je er impact mee kunt maken. Het is niet altijd eenvoudig, want de scheidslijn tussen praktijkgericht en wetenschappelijk onderzoek is dun. Wat praktijkgericht onderzoek volgens hem dan is? “We hebben in Nederland honderden lectoren en duizenden onderzoekers op allerlei domeinen. Dat maakt het lastig om tot een sluitende definitie te komen, maar de aanleiding is in ieder geval altijd een praktijkvraagstuk. Oplossingen moeten ook relevant en waardevol zijn voor die praktijk.”
Het praktijkgericht onderzoek is nog steeds betrekkelijk nieuw. Daardoor is nog lang niet alles in beton gegoten. Volgens Van Vliet zijn de resultaten van praktijkgericht onderzoek niet altijd goed te zien. “Je ontwikkelt in samenwerking met de praktijk kennis. Dat is anders dan dat je op je kamer een oplossing voor een probleem bedenkt. Hierdoor neemt impact ook andere vormen aan dan een paper of artikel in een tijdschrift. Denk bijvoorbeeld aan een training voor professionals, een co-creatie-sessie of gesprekken met bewoners over een bepaald onderwerp. Het is allemaal kennisontwikkeling.”
Zien en vertellen
Van Vliet zegt dat de waarde (ook) in die interactie zit. “Een publicatie is bijvangst. Als je er zo naar kijkt maken we met het praktijkgericht onderzoek heel veel impact. We moeten dat alleen zelf nog meer zien en vertellen.”
Soms maken subsidieverstrekkers het ook niet makkelijk. Vaak staan in de voorwaarden nog ‘traditionele’ impactmiddelen als een publicatie. Van Vliet is daar samen met anderen over in gesprek met organen als SIA en NWO. “De vraag naar hoe we impact maken wordt tegenwoordig vaak gesteld. Dat is een goede ontwikkeling. Wij zitten in de haarvaten van de samenleving, hebben veel contacten in de praktijk en kunnen onze positie goed uitleggen. Impact maken we. Dat moeten we duidelijker maken.”